Perpaduan komuniti lebih penting: Masidi
Published on: Friday, August 02, 2024
By: Larry Ralon
MASIDI bersama Presiden MNC Tan Sri Wences Angang, Penasihat MNC Tan Sri Bernard Dompok dan wakil pelbagai persatuan etnik.
PENAMPANG: Hasrat untuk kumpulan penutur Dusunik, Murutik dan Paitanik bersatu lebih penting daripada istilah generik Momogun, kata Datuk Seri Masidi Manjun.
“Bagi saya, yang penting bukan nama (Momogun). Apa yang penting hasrat dan kenapa nama itu diperlukan, yang lebih mencerminkan hasrat rakyat kita untuk bersatu...bukan sekadar nama,” kata Menteri Kewangan Negeri itu.
ADVERTISEMENT
“Pertimbangan utama ialah keperluan untuk perpaduan dan muafakat. Kerana muafakat itu akan menunjukkan wujudnya perpaduan dalam kalangan rakyat,” katanya selepas merasmikan pembukaan Konvensyen Perdana Momogun 2024, anjuran Kongres Nasional Momogun (MNC), di Pusat Kebudayaan Sabah di Donggongon, Khamis.
Masidi merujuk kepada cadangan MNC untuk menggantikan istilah “Lain-Lain” kepada “Momogun” dalam borang rasmi kerajaan yang mencetuskan kontroversi dan tentangan daripada pelbagai kumpulan dan individu.
Pengkritik menekankan kepentingan untuk mempertahankan keputusan Huguan Siou Tan Sri Joseph Pairin Kitingan, yang dibuat lebih tiga dekad lalu, sebagai elemen penting warisan budaya dan perpaduan Sabah.
Pairin memutuskan untuk mengekalkan identiti “Kadazandusun” pada 1982.
ADVERTISEMENT
Konvensyen pada Khamis, yang dihadiri oleh 84 daripada 92 persatuan etnik berdaftar di Sabah, bertujuan untuk mengumpulkan konsensus untuk menerima pakai istilah “Momogun” bagi kumpulan penutur tertentu.
MNC sebelum ini berkata istilah cadangan itu bertujuan untuk memberikan identiti bersatu bagi kumpulan penutur Dusunik, Murutik dan Paitanik, memudahkan bantuan kerajaan untuk kumpulan etnik pelbagai di Sabah ini.
ADVERTISEMENT
Konvensyen itu akan berakhir dengan pengisytiharan yang ditandatangani oleh presiden-presiden persatuan etnik Sabah untuk menyokong penggunaan istilah “Momogun”.
Pengisytiharan itu kemudiannya akan diserahkan kepada pihak berkuasa Persekutuan dan Negeri yang berkaitan.
Bagaimanapun, cadangan itu tidak mendapat sambutan daripada pihak tertentu. Ia juga berdepan kritikan, khususnya daripada Persatuan Kadazan Sabah (KSS) yang melahirkan kebimbangan mengenai pengenaan identiti kolektif baharu.
Sementara itu, Masidi berharap konvensyen itu dapat mencapai keputusan tertentu dan memuktamadkan istilah yang mereka mahu gunakan.
“Tetapi, pada masa yang sama, mereka harus berfikiran terbuka dan terus bercakap dengan kumpulan lain yang tidak bersetuju. Pada penghujung hari, ia adalah situasi menang-menang.
“Saya fikir kita tidak harus bergaduh semata-mata atas dasar kita tidak suka perkataan Momogun. Mesti ada justifikasi. Jika mereka tidak bersetuju dengannya, maka berikan cadangan yang lebih baik.
“Saya pasti konvensyen akan lebih terbuka dan berbesar hati untuk menelitinya. Pendek kata, jangan hanya cakap ‘saya tidak setuju’, anda harus beritahu kami apa perkara yang anda tidak setuju...teruskan perbincangan terbuka untuk penyelesaian yang boleh dibuat,” katanya.
Masidi berkata sokongan rakyat daripada pelbagai pertubuhan yang hadir pada konvensyen itu mencerminkan bukan sahaja mereka mahu menggunakan istilah Momogun, tetapi juga keikhlasan mereka meminta pemimpin membuat keputusan.
“Pemimpin mesti mendengar ini, bahawa kita tidak seharusnya bergaduh semata-mata atas dasar kita tidak suka perkataan Momogun. Setakat ini, mereka menyuarakan ketidaksetujuan mereka.
Saya tidak terlibat dalam perdebatan ini. Kami berharap konvensyen ini akan membuka ruang kepada mereka yang tidak bersetuju dengan istilah ini, untuk duduk bersama dan berbincang.
“Bagi saya, ini adalah proses berterusan untuk mencapai keputusan. Akhirnya, jika semua masih tidak bersetuju, mudah sahaja, kita bersetuju untuk tidak bersetuju.
“Tetapi kita tidak harus menghalang mereka yang ingin menggunakan istilah Momogun daripada menggunakannya.”
Menjawab soalan, Masidi berkata referendum tidak boleh menyelesaikan masalah seperti ini.
“Sebagai contoh, jika anda mahu pungutan suara hanya untuk satu contoh, yang mana lebih baik, Dusun atau Kadazan? Saya fikir ia tidak akan menyelesaikan masalah.
“Idea keseluruhannya ialah terdapat kewujudan bersama istilah itu, walaupun pada hakikatnya saya lebih suka dipanggil Dusun dan orang lain lebih suka dipanggil Kadazan.
Bagi saya, ia bukan satu masalah besar dan itulah sebabnya mengapa mereka mempunyai istilah KDM (Kadazan Dusun Murut).”
Mengenai sama ada penggunaan istilah Dayak (istilah umum untuk merujuk orang asli di Borneo) dan bukannya Momogun dalam bentuk rasmi, Masidi berkata pemahamannya selama ini ialah Dayak adalah untuk bahagian selatan Borneo, dari Sarawak ke bawah.
“Ia (Dayak) tidak boleh digunakan di utara Borneo iaitu Sabah. Itu pemahaman saya. Nampaknya ramai yang bersetuju bahawa Dayak mungkin lebih sesuai untuk bahagian selatan Borneo.
“Dan itu tidak bermakna kita tidak bersatu. Kita bersatu dalam kepelbagaian,” katanya.
Ahli Jawatankuasa Pusat KDCA Datuk John Ambrose baru-baru ini menekankan kepentingan pendirian Pairin dan sokongan padu yang diperolehi daripada komuniti etnik.
Beliau menggesa menghormati legasi Pairin sebagai pemimpin yang mengutamakan warisan budaya dan perpaduan, serta menekankan kepentingan menjaga warisan budaya rantau ini dan keperluan untuk perpaduan dan kerjasama dalam menangani isu utama yang dihadapi Sabah.
Stay up-to-date by following Daily Express’s Telegram channel.
Daily Express Malaysia
